Lake Toba is het grootste kratermeer ter wereld, het is met ruim 1100km2 groter dan Singapore. Onder Lake Toba ligt een supervulkaan, waarvan er maar een paar op de wereld te vinden zijn (o.a. Yellowstone). De laatste mega-eruptie is al weer zo’n 70.000 jaar geleden, experts stellen dat deze uitbarsting het klimaat op de wereld destijds totaal heeft veranderd. Na dit te lezen denk je misschien aan een dorre, vulkanische omgeving, zoals je op veel plekken in Indonesië hebt. Het tegenovergestelde is het geval. Take Toba is een prachtig groen natuurgebied, wat ons betreft één van de mooiste plekjes van het land.
Binnen het kratermeer ligt een eiland, Samosir; een mooie toeristische bestemming met diverse leuke attracties. Wij bezochten deze absoluut fantastische bestemming voor enkele dagen vanuit Medan, waar we goedkoop met Air Asia naartoe waren gevlogen vanaf Kuala Lumpur. Hoewel het vanaf Medan best een stuk rijden is, ben je in een paar uur in één van de allermooiste plekjes van heel Indonesië. Voor ons is dit echt de grote verrassing van een reis door Sumatra. Nog niet eerder hebben we zo’n relaxte tijd gehad, dit kwam vooral door het prettige, niet-toeristische, sfeertje dat er hangt.
Omdat het eiland op ongeveer 900 meter hoogte ligt; is het er overdag en ’s nachts lekker koel. Er waait meestal een prettig windje waardoor het een fijne afwisseling is op de diverse snikhete bestemmingen binnen Indonesië. Het meest toeristische dorp op Samosir eiland is Tuk Tuk. Hier vind je diverse accommatie. Als je vanaf het vaste land, bij het vissersdorp Parapat, de boot naar Samosir neemt kom je aan in Tuk Tuk. Samosir is per (privé) auto te verkennen, maar ook prima per brommer of fiets (let op: geheel op eigen risico). Wanneer je met privé vervoer naar Lake Toba reist, kun je de auto via een speciale veerboot vanaf Parapat op het vaste land naar het dorp Tomok op het eiland vervoeren voor Rp.75.000 (enkele reis). De guesthouse waar je verblijft heeft meestal wel een map van het eiland zodat je weet waar je bent en wat je er zoal allemaal kunt doen.
Samosir eiland
Het eiland Samosir werd zo’n 70.000 jaar geleden tijdens de laatste explosie van de supervulkaan onder Lake Toba gevormd. Het eiland is het 5e grootste eiland binnen een meer ter wereld (iets kleiner dan Singapore). De twee meest populaire dorpen onder toeristen op het eiland zijn Tomok en Tuk Tuk. Beide dorpen zijn per veerboot bereikbaar vanaf het dorp Parapat op het vaste land. Samosir is een fantastisch mooi eiland om in een paar dagen te verkennen (en dan heb je nog niet alles gezien). Er rijden niet veel auto’s en de meest gebruikelijke manier om het eiland te verkennen is per fiets of brommer (moderne scooter, die je al voor Rp.30.000 tot Rp.80.000 per dag huurt). Je kunt ook een boot huren om rond het eiland te varen. De meer actieve reizigers kunnen een kano huren. Omdat het gebied hoger ligt is het meestal lekker koel op het eiland (een duidelijk verschil met de hitte in Medan).
De meeste accommodatie op het eiland vind je in en rond Tuk Tuk. Hier heb je diverse basic guesthouses en ook enkele luxe kleinschalige resorts waar je voor schappelijke bedragen kunt verblijven. Prijzen zijn laag omdat het toerisme nog niet echt (opnieuw) van de grond is gekomen. Jaren geleden was Lake Toba een vrij populaire toeristische bestemming in Indonesië, maar door onrusten tussen de verschillende bevolkingsgroepen (vooral tussen de etnische Chinesen en de oorspronkelijke Indonesische bevolking) liep dit flink terug in de jaren 90. De laatste jaren groeit Lake Toba weer langzaam uit tot een populaire bestemming. Veel Nederlandse reisorganisaties hebben een bezoek aan Lake Toba opgenomen binnen hun rondreizen en losse tours. Voorbeelden hiervan zijn 333travel, ANWB Reizen, De Jong Intra en Van Verre.
Wat is er allemaal te doen op Samosir?
Koningsdorp Ambarita
Ambarita ligt op ongeveer 10 minuten rijden per brommer ten noorden van Tuk Tuk. Het kleine dorp was voorheen de plek waar de Batak Toba koning woonde. Het is verder vooral bekend vanwege het kannibalisme dat hier tot de ver in de 19e eeuw werd uitgevoerd. De eerste koning was Laga Siallagan. Onze gids (die we ter plekke voor Rp.30.000 inhuurde om ons alles duidelijk te maken) vertelde dat de diverse Toba Batak stammen onderling veel strijd hadden. Ook verschillende Batak stammen voerde regelmatig oorlog met elkaar, maar dit kwam minder vaak voor vanwege de grote afstanden. De Batak stammen waren eigenlijk altijd bezig met overleven en overwinnen, het voeren van strijd stond centraal in hun tradities. Je kunt een van de traditionele Batak woningen van binnen bekijken, de gids geeft er een mooie uitleg bij. Enkele afstammelingen van de Toba Bataks wonen nog steeds in de traditionele woningen op het terrein, maar hun woning is wel ‘geupgrade’.
Wanneer een Batak van een andere stam gevangen werd of wanneer iemand van de eigen stam een misdaad had begaan werd aan de ‘ronde tafel’ (de cirkel met stenen stoelen en banken) vergaderd over het lot van de dader. De dader zelf werd in afwachting onder het Batak huis in de cel gesmeten; deze cel had veel overeenkomsten met de stallen waar het vee werd gehouden. De dader werd verder ook gezien en behandeld als een dier vanwege zijn gedragingen. Aan de ronde cirkel werd over zijn lot geoordeeld. In de meeste gevallen leverde dit het gebruikelijke ritueel op. Wanneer de gevangene een ernstig misdrijf had begaan volgde de doodstraf. De gevangene werd dan naar de executie plek geleid. Hier werd de executie (onthoofding) ritueel uitgevoerd. Magie speelde een grote rol bij de Bataks, dus kwam de magiër/medicijnman er eerst nog aan te pas om de magie uit de dader te verdrijven. Na de onthoofding dronk de Batak Koning het opgevangen bloed en mochten de andere stamleden het lichaam onder elkaar verdelen. Ze zagen de dader immers als dier, en dieren hield men om op te eten.
Pas aan het einde van de 19e eeuw, toen het christendom werd geïntroduceerd en geaccepteerd door de Bataks, stopte men met het kannibalisme. Dr. Ludwig Ingwer Nommensen speelde een belangrijke rol hierin, hij leerde eerst de Batak taal en gebruiken alvorens hij naar de Toba Batak vertrok. Omdat hij de taal sprak en ook de gebruiken kende, kon hij beter duidelijk maken wat zijn bedoelingen waren. Hij vertaalde grote delen van de Bijbel naar de Batak taal. Zijn voorgangers waren namelijk deels door een gebrek aan communicatie door de Bataks vermoord.
Je kunt naar Ambarita per boot vanaf Tuk Tuk, maar ook makkelijk zelf per gehuurde brommer en zelfs lopend (1 uur vanaf Tuk Tuk). De attractie is dagelijks geopend tussen 8.00 en 20.00 en kost Rp.2.000 per persoon. Wil je de geschiedenis horen van een afstammeling van de Toba Bataks, dan betaal je Rp.30.000 (aanrader; erg leuk verhaal door leuke mensen).
Graf van Koning Sidabutar
In het dorp Tomok (op 10 minuten per brommer vanaf Tuk Tuk) ligt de graven van de Koningen van de Sidabutar stam. De Sidabutar stam is vooral bekend vanwege hun koning Ompu Soribuntu die de drie Batak geboden introduceerde. Zijn graf vind je in het centrum van het dorp. Ook de graven van de latere koningen vind je hier, onder andere de graven van Ompu Ni Ujung Barita Sidabutar en Ompu Solompoan Sidabutar.
Simanindo Batak Museum & traditionele Batak dans
Op ongeveer een uurtje rijden met de brommer vanaf Tuk Tuk vind je het dorp Simanindo (ongeveer 18km ten noorden vanaf Tuk Tuk). Dit is een toeristische attractie vanwege de voormalige woning van de Simanindo Koning genaamd Rajah Simalungun (omgebouwd tot Museum Huta Bolon Simanindo). Ook hier vind je weer diverse graven van de Simanindo Koningen. Omdat de koningen christelijk waren, zie je diverse christelijke elementen op de graven terug. De hoofdattractie is zijn de traditionele Batak dansen die tweemaal daags plaatsvinden. Om 10.30 en 11.45 in de morgen kun je zo’n autentieke Batak dans bijwonen in het dorp (Rp.30.000). Het museum is dagelijks geopend tussen 10.00 en 17.00 en kost Rp.5.000.
Pangururan hete bronnen (Hot Springs)
Pangururan is de hoofdstad van het kratereiland Samosir. Dit is de enige plek op Samosir dat via een brug verbonden is met het vasteland. Om de hete bronnen te bezoeken zul je deze brug oversteken en naar Mt. Belirang moeten rijden. Wanneer je de berg nadert ruik je de overheersende zwavellucht, dat alleen maar erger wordt naarmate je de bronnen zelf nadert. Door het zure zwavel vind je nog nauwelijks vegetatie rond de bronnen. De echte bronnen zijn te heet en te giftig om in te baden, maar de lager gelegen bronnen zijn wel geschikt om in te baden. Er zijn verschillende baden, waaronder een speciaal bad voor buitenlandse reizigers.
De Mount Belirang hot springs liggen op ruim een uur rijden vanaf Tuk Tuk (met auto/minivan). De rit is per brommer net in een dag te doen, maar dan heb je wel grote kans dat je aan het einde van de dag in de regen rijdt (het regent namelijk bijna dagelijks rond 14.00/16.00 wel even flink op Samosir).
Tuk Tuk village
Tuk Tuk is een van de dorpen op het kratereiland Samosir, het ligt op een klein schiereiland. Het is het meest toeristische dorp op het eiland. Je hebt hier flink wat kleine winkeltjes langs de enige straat die in een cirkel langs de kust van het kleine schiereiland loopt. Vanaf Tuk Tuk heb je fantastische uitzichten op Lake Toba, het binnenland van het eiland Samosir en op het vasteland. Het dorp wordt verder omringd door prachtige rijstvelden en direct achter Tuk Tuk ligt een bergachtig landschap. Er is een bank met pinautomaat in het vissersdorp Parapat op het vaste land; je doet er desondanks toch verstandig aan voldoende contanten vanuit Medan mee te brengen. De veerdienst vanaf Parapat op het vaste land komt aan in Tuk Tuk. Je kunt in Tuk Tuk op meerdere plekken (o.a. bij je guesthouse of resort, maar ook bij de vele kleine winkeltjes) een brommer of fiets huren om het eiland te verkennen. Tuk Tuk heeft geen uitbundig nachtleven, maar er zijn genoeg plekken (langs het water) waar je ’s avonds lekker kunt eten of een drankje kunt doen.
Accommodatie
De meeste accommodatie vind je in het dorp Tuk Tuk. Er zijn diverse basic guesthouses, cottages en ook enkele kleinschalige resorts. Bekijk hier een overzicht met beschikbare accommodatie. Je vindt er geen (hoogbouw) hotels. De meeste guesthouses en resorts hebben kamers of cottages (villas) met balkon of veranda met uitzicht over het meer. De cottages zijn vaak in Batak stijl gebouwd, met de typische daken. Zo goed als elk resort biedt (al dan niet gratis) internet via Wifi aan. Wanneer je zelf accommodatie op Samosir regelt kun je bij de reservering ook direct vragen of ze een brommer voor je klaar willen zetten zodat je bij aankomst direct over vervoer beschikt zonder daar speciaal naar op zoek te moeten. Prijzen per nacht variëren tussen Rp.100.000 en Rp.3.000.000 (voor een complete luxe villa). Rond nationale feestdagen en rond Chinees Nieuwjaar is het meestal enorm druk op Samosir; dan komen veel Indonesiërs (uit de grote steden) naar Lake Toba om vakantie te vieren. De kans is groot dat er rond die periode geen accommodatie beschikbaar is (of dat je erg hoge prijzen betaalt).
Eén van de kleinschalige resorts op Samosir (in Tuk Tuk) is Tabo Cottages, dit is de plek waar wij tijdens onze trip naar Lake Toba verbleven. Het is de 2e stop wanneer je de boot vanaf Parapat neemt; het ligt vlakbij de ‘haven’ van Tuk Tuk. De ferry boot stopt langs de pier waar je zelf uit kunt stappen. Tabo Cottages bestaat uit een lobby met restaurant en diverse mooie (traditionele Batak) villa’s en huisjes. De villa’s zijn vooral geschikt voor families (met kinderen) of groepen. Kamers zijn prachtig ingericht en erg ruim. Alle kamers hebben een kleine veranda waar je heerlijk (in de frisse buitenlucht) kunt zitten. Tabo Cottages heeft een eigen bakkerij met vers (bruin) brood; wat het ontbijt direct fantastisch maakt. Verder hebben ze er erg goede koffie (Sumatraanse koffie) en ook diverse lekkere (biologische) gerechten op de menukaart. Lokale gerechten hebben een eigen draai, maar zijn op zich erg lekker (je moet alleen geen typische Indonesische gerechten verwachten). Het sfeertje bij Tabo Cottages was werkelijk fantastisch. Je kunt er heerlijk tot rust komen en uitwaaien.
Restaurants
Het dorp Tuk Tuk bevat diverse restaurants, de meeste eetgelegenheden zijn onderdeel van de guesthouses en resorts. Omdat Tuk Tuk eigenlijk maar een lange straat is (die rond het schiereiland loopt) is het niet moeilijk een geschikt restaurant te vinden. Enkele restaurants rond Tuk Tuk zijn; Orari Restaurant, Jenny’s Restaurant, Tabo Cottages Restaurant, Maruba Restaurant, Tempo Doeloe restaurant en restaurant Marco Polo. Buiten Tuk Tuk moet je het vooral hebben van de lokale eettentjes in de kleine kampungs.
Parapat
Parapat is een klein dorp dat vooral bekend is als vertrekpunt om Samosir eiland te bezoeken. Het ligt aan Lake Toba en het is er doorgaans lekker koel vergeleken de kustgebieden (bv. Medan). Er zijn een paar hotels te vinden waar je voor zeer schappelijke prijzen kunt verblijven. De haven van Parapat ligt voorbij het dorp zelf. Vlak voor de haven heb je een dagmarkt waar je vers fruit en souvenirs (en snacks/water) kunt kopen. Hier heb je ook enkele boekingskantoortjes waar je vervoer (bv naar Bukit Lawang, Medan of Berastagi) kunt regelen. Voorbeelden zijn Bagus Taxi en Paradep Taxi. Rondom het marktplein vind je goedkope guesthouses waar je voor een paar euro per nacht kunt verblijven. De betere hotels liggen wat verder van de haven vandaan. Een van de wat grotere hotels is het Inna Parapat Hotel. Vanaf dit hotel heb je een fantastisch uitzicht over de baai tegenover het hotel. Het is ook het enige hotel met een klein strand waar je kunt zonnen en zwemmen.
Boek je accommodatie in Lake Toba
Populaire reisorganisaties
Bekijk de website
Ferry van Parapat naar Samosir
De boot van Parapat naar Tuk Tuk op het eiland Samosir vertrekt (ongeveer) elk uur vanaf Tiga Raja haven. Bij dit haventje kun je bij de diverse winkeltjes nog wat eten en drinken; ook heb je er een pinautomaat. De eerste boot naar het eiland vertrekt rond 8.30 in de ochtend, de laatste rond 18.00. Er is accommodatie in Parapat, maar het is leuker om op Samosir te verblijven dus zorg ervoor dat je op tijd aankomt om de laatste boot te pakken. Een ticket kost Rp.7.000 en doet er iets minder dan een uur over om de overkant te bereiken. Zorg voor gepast geld, aangezien ze niet altijd zomaar briefjes van Rp.100.000 kunnen wisselen (vooral wanneer het rustig is). Tijdens het boottochtje kom je al snel compleet tot rust na de lange autorit naar Parapat. De ferry vaart met een rustig tempo naar Tuk Tuk.
Vervoer naar Samosir & Lake Toba
De meest praktische en meest gebruikelijke manier om vanaf Medan naar Lake Toba te reizen is per privé vervoer (meestal in een Kijang Innova met chauffeur die tevens dienst doet als gids). Je maakt vooraf een afspraak met het tour bureau (al dan niet via een Nederlandse reisorganisatie) zodat ze precies weten wanneer ze je op de luchthaven van Medan op moeten halen. De tocht vanaf Medan naar Lake Toba duurt ongeveer 4 uur tot aan het dorp Parapat. Vanaf hier neem je de boot naar het eiland Samosir. Eigen vervoer betekent dat je verder vrij bent om op de weg naar Lake Toba te stoppen wanneer je wilt. Zo zijn er diverse leuke plekken (o.a. de hooglanden rond Berastagi en de prachtige Sipiso-piso waterval) die je onderweg kunt bezoeken. Een privé chauffeur is wel de duurste manier om naar Lake Toba te reizen. Diverse Nederlandse reisbureaus zijn in staat om een Medan-Lake Toba tour inclusief privé vervoer voor je te organiseren (voorbeelden: 333travel, Van Verre).
Er zijn ook goedkopere en meer avontuurlijke oplossingen. Zo kun je in ongeveer 6 uur vanaf Medan per bus naar Parapat reizen. De bus naar Parapat vertrekt vanaf het Amplas busstation in Medan. Om hier vanaf de luchthaven te komen moet je eerst een taxi, angkot of bus nemen. De bus kost ongeveer Rp.25.000. Het is niet de meest veilige en comfortabele manier van reizen. Sommige buschauffeurs rijden als gekken op de – soms in slechte staat verkerende – wegen. Daarbij is er geen airco in de bus, wat vooral in de lager gelegen gebieden duidelijk merkbaar is. Ook zeer avontuurlijk is de trein vanaf Medan naar Siantar. Deze treinrit gaat door prachtige landschappen en doet er ongeveer 4 uur over om in Siantar aan te komen. Vanaf hier ben je aangewezen op de taxi naar Parapat. De trein vertrekt vanaf het Kereta Api treinstation in Medan en het kost ongeveer Rp.15.000 om naar Siantar te reizen. De trein vertrekt tweemaal daags om 11.00 en 19.25 (het beste is dus om de ochtendtrein te nemen zodat je dezelfde dag nog in Samosir aankomt).
Een alternatief is een minibus die alleen rijdt bij voldoende interesse. Kosten bedragen minder dan ongeveer Rp.70.000 per persoon bij een volle minibus (7 personen). Vraag bij je hotel in Medan of ze daar het vervoer per minibus voor je kunnen regelen. Bagus Taxi biedt deze shared minivan service aan tussen Medan Polonia Airport en Parapat (Joe: 0813 6130 1344). Je kunt ook met de taxi naar Lake Toba, maar hiervoor betaal je minimaal Rp.450.000 (ook wanneer de meter loopt).
Deel je tips
Heb je leuke tips die je met ons en met de andere lezers wilt delen? Ken je toffe plekjes in Indonesië die we tijdens onze volgende trip naar het land zeker moeten bezoeken? Deel je tips en andere weetjes door hieronder een reactie achter te laten.Ga je binnenkort zelf op vakantie naar Indonesië en heb je vragen m.b.t. accommodatie, vervoer, attracties en andere bezienswaardigheden of heb je input nodig met het opstellen van je reisplan? Stel je vragen hieronder of in onze reiscommunity.
Wil je verder makkelijk op de hoogte blijven van onze avonturen? Volg dan onze Facebook pagina.