De Dolomieten is wat ons betreft de mooiste bergstreek ter wereld. Heerlijk wandelen in de frisse lucht met bijna altijd een stralend zonnetje (aan deze kant van de Alpen schijnt de zon overuren). Waar je ook binnen deze streek verblijft, overal kun je wandelen. Van korte wandelingen tot meerdaagse tochten, alles is mogelijk. Wandelen zelf is ook op veel manieren mogelijk, van hikes met enorme hoogteverschillen tot een prettige wandeling op één van de plateau’s (platte gebieden hoog in de bergen).
Wij wandelen meestal met onze kinderen en daarom kiezen we voor een combinatie van bus, lift en doorgaans wandeltochten van de top naar een dal. In veel gevallen kun je de auto gewoon thuislaten, want de meeste regio’s hebben een prima ov-netwerk (werkt makkelijk via de südtirolmobil app) waardoor je makkelijk bij de start of na afloop de bus kunt pakken naar je accommodatie.
We verblijven meestal minimaal een week in Val Gardena, in ons favoriete dorp Santa Cristina om precies te zijn. Bovenop de (lage) berg Monte Pana heb je meerdere liften en ook een stoeltjeslift die naar het dorp in het dal gaat. Veel van onze dagtochten bestaan uit het nemen van een lift naar beneden, de bus naar een paar dorpen verderop en daar vaak een lift naar boven. In het geval van Val Gardena kun je met de Gardena Card kosteloos van alle liften in de regio gebruik maken (17 stuks). Bij veelvuldig gebruik van liften (met het hele gezin) scheelt dit enorm veel geld, want met 2 retourtripjes met de lift heb je de pas er meestal al uit.
Hieronder een greep uit de hikes die wij regelmatig ondernemen. Naarmate onze kinderen ouder werden duurden onze dagtochten ook steeds langer. Inmiddels slaan we de kortste hikes over, hoewel je alles zo lang kan laten duren als je wil. De tijden zijn puur indicatief en inclusief rustpauzes, speelpauzes en lunch/drankjes. We namen altijd uitgebreid de tijd om de kinderen lekker te laten spelen zodat er geen verveling ontstaat. Bij te lange rechte stukken hoor je namelijk nog wel eens verzuchtend het woord ‘saai’ vallen :).
1 Ortisei – Seceda – Col Raiser – Santa Cristina (6hr)
Afhankelijk van waar je in Val Gardena verblijft neem je eerst de bus (of auto) naar Ortisei. We namen de bus bij Santa Cristina Municipalo (Rathaus). Bussen 350, 352 en 471 gaan allemaal naar Ortisei, maar op verschillende tijden. Gebruik de app van sudtirolmobile, die geeft perfecte resultaten. Uitstappen doe je bij de Antoniusplatz Bus stop in het centrum van Ortisei. Vanaf Antoniusplatz loop je in nog geen 5 minuten naar La Curta, de roltrap die je naar het liftstation Seceda brengt. Hier gaat de lift helemaal naar boven, met eerst een stop bij Furnes 2 (hier stap je over op de volgende lift).
Eenmaal bij Seceda starten diverse wandelpaden, waar wij het pad naar boven (de rand van de Odlebergen) namen, herkenbaar aan het kruis. Een aardig steile klim, vooral met twee kleine kinderen, maar eenmaal boven word je getrakteerd op een geweldig uitzicht. Je kon nog via een smal pad naar een uitstekende rots voor geweldige foto’s van Seceda.
Vanaf de top loop je (in augustus in een soort meanderende stoet) langs de uitstekende punten. Vanaf de rand zagen we het lagere Odle, waar we eerder de Adolf Munkel Trail hadden gelopen. Het werd telkens rustiger, want vanaf Ortisei nemen een hoop mensen de Furnes2/Seceda lift puur om boven een paar foto’s/selfies te maken en vervolgens weer naar beneden te gaan.
Wij liepen eerst over pad 1, dat op enig moment via een flinke daling overging in 2A. Halverwege kwamen we uit bij de Pieralongia Hütte, met schitterend uitzicht op Pieralongia, een gigantische uitstekende rotspunt (waar je naar de top kunt klimmen, maar zelf maar niet deden omdat het wel heel steil was). Een heerlijk drankje en plaspauze verder en we liepen weer verder over 2A.
Deze liepen we tot de afslag richting de Regenburgershütte, via 13B en vervolgens pad 13. Regenburgershütte was druk maar leuk. We moesten genoegen nemen met een plekje binnen, maar dat bleek uiteindelijk perfect om even uit de felle zon te zijn. We besloten niet naar topstation Col Raiser te lopen, want hoewel het een kort stukje was, moesten we wel weer aardig omhoog om er te komen. De kids vonden het idee van een meertje leuker, dus lopend naar beneden en langs Lago di Blej. Leuk, klein meertje, maar veel stelt het niet voor (je kan er niet in zwemmen).
Vanaf het meertje ben je in nog geen 25 minuten bij de parking van Col Raiser.
Bij het beneden station Col Raiser eerst buslijn 358 vanaf Dantercepies naar Dosses (centrum Santa Cristina bij de grote rotonde). Dan overstappen op de 350 naar Brixen, die een cirkel maakt aan de kant van de winkel. Uitstappen doe je vervolgens bij busstation Santa Cristina Municipalo.
Deze wandeltocht is één van onze favoriete wandelingen in de regio. Voor de kinderen zijn er genoeg leuke rustpunten bij de hutten. Wij vertrokken vroeg in de ochtend en pakten de eerste bus richting Ortisei. Een aanrader die we nog vaak zullen lopen.
Populaire reisorganisaties
2 Santa Cristina – Monte Pana – Monte Sëura – Murmeltier Hut – Monte Pana (6r)
Nog zo’n toffe hike. De wandeling gaat langs de noordwestzijde van de Langkofel en de Plattkofel. In de zomermaanden is een groot deel van deze hike in de schaduw, wat soms ook wel weer fijn is. Als je in Santa Cristina start, neem je eerst de stoeltjeslift naar Monte Pana. Ben je met de auto, dan kun je ook direct naar de parking van Monte Pana rijden. Vanaf Monte Pana neem je de lift omhoog. Wandelpad 526b start vanaf het topstation Monte Seura. Niet lang daarna gaat dit pad over in 526 richting Virenza Hutte. Het begint met een vrij pittig stuk omhoog, dan via 525 omlaag. Op enig moment bereik je de voet van de berg, dan loop je langs de berg op smalle bergpaden. Vervolgens kom je bij een afslag, volg 30/30a als je weer richting Monte Pana wilt lopen.
Het alternatief dat wij deden is het volgen van 526b, 526, 527 naar Murmeltierhütte, dan 531 richting Monte Pana. Iets voor Murmeltierhütte heb je al een afslag naar 531 via route 7. Je slaat dan een aardig steil stuk over. Je kunt ook aansluitend naar Alpe di Siusi, via de lift bij Williamshütte die op zo’n 10 minuten lopen vanaf Murmeltierhütte ligt (je loopt eerst nog langs de Zallingerhütte).
Ook dit is weer een hele toffe route. Eerst een groot deel langs de voet van de bergen, maar later door de open weides met prachtige uitzichten, vol koeien. Van de open grasvlakte gaat het vervolgens over in een dichtbebost gebied. Dit is het laatste deel dat uiteindelijk eindigt bij Monte Pana.
3 Santa Cristina – Selva – Dantercepies – Santa Cristina (3hr)
Dit is een korte wandeling die je zelfs met een buggy of kinderwagen kan doen (gravel pad). Er zijn nauwelijks hoogtemeters. Onderweg kom je langs meerdere plekken met de meest mooie stenen. Sommige bevatten kristallen en de kids vonden er een paar stenen die nu in hun slaapkamers tentoongesteld worden.
Vanaf het dalstation Dantercepies in Selva namen we lift 6 (gratis met de Gardena Card) naar boven. Jimmy’s Hutte hadden we jaren terug al eens bezocht en dat was in onze herinnering een leuke berghut met lekker eten en voldoende speelmogelijkheden. Het was alweer even geleden dat we er voor het laatst waren, maar het eten en de sfeer was er nog steeds geweldig. De ideale plek voor een lekkere lunch, met voldoende speelmogelijkheden voor de kinderen.
Bij het dalstation Dantercepies kan je overdekt in de parking parkeren, bijna altijd plek en het scheelt weinig met parkeren langs de weg. Vanaf Dantercepies 2 (topstation) loop je via pad 2 bovenlangs richting Jimmy’s Hutte. Direct achter Jimmy’s kun je via een smal bergpad de hoogte in. Eenmaal boven kun je geweldig wandelen, maar het eerste stuk was vrij steil en onze kids wilden liever in de speeltuin spelen. Op de weg terug kan je helemaal lopend naar beneden en kom je onderweg nog langs het gezellige Panoramahütte.
4 Santa Cristina – Monte Pana – Monte Sëura – Passo Sella – Santa Cristina (6hr)
Je gaat eerst met de stoeltjeslift naar Monte Pana, vervolgens met de lift door naar Monte Sëura. Vandaar lopend naar lift Tramans, die je helemaal omhoog brengt. Dit kan je ook prima lopen, maar de kinderen vonden de liften maar al te leuk. Dan loop je via een smal pad door naar Emilio-Comici-Hütte. Eenmaal bij Rifugio Comoci kan je heerlijk lunchen of een drankje doen. Er is een take-away bar waar je snel je drankje hebt. Ook kun je op het forse terras van het restaurant zitten. Er zijn buiten het restaurant simpele toiletten. Verder heb je een enorme ligweide waar je lekker van de zon kunt genieten. Je hebt er een bijzondere glijbaan, waarbij de kinderen eerst via een klauterpad naar boven moeten.
Het pittigste stuk start nu, want het gaat vanaf Rifugio Comici gestaag omhoog richting Passo Sella (over wandelpaden 526/526C). De kinderen zagen helemaal beneden een liftstation met een lift die richting Passo Sella ging, dus eerst naar Restaurant Paradiso, waar de lift Gran Paradiso ons helemaal naar boven bracht. Ik vraag me af of we niet beter gewoon meteen de steile heuvel op hadden kunnen lopen, want hetzelfde stuk naar beneden was net zo zwaar.
Eenmaal bovenaan kom je langs het toffe Città dei Sassi (de Stenen Stad). Hier kun je ook rotsklimmen. Er zijn simpele rotsen die ook geschikt zijn voor kinderen. Op het eind van de tocht kom je aan bij het Passo Sella Hotel, met een fijn terras en speelweide. Tegenover het hotel neem je buslijn 471 naar Santa Cristina. Je kan hier ook naar boven met de Telecabina (lift gratis met Gardena Card) en dan kom je uit boven op de berg uit. Deze pittige wandelroute gaat tussen Langkofel en de Plattkofel door, langs de Langkofelhütte. Via deze wandelroute kom je uiteindelijk weer uit bij Monte Pana waar de wandeling begon.
Wat ons betreft is dit echt een schitterende tocht, vooral omdat je de zwaarte ervan goed kunt managen door zo nu en dan een lift te pakken. Met onze kinderen van 6 & 8 was een mooi avontuur, met uiteindelijk de bus terug naar Santa Cristina. Ik wilde de dag erop het hele rondje lopen, maar minder fraai weer gooide roet in het eten.
5 Santa Cristina – Monte Pana – Monte Sëura – Monte Pana – Santa Cristina (2hr)
Ook weer een lekker makkelijke wandeling. Dit was onze eerste hike ooit in dit gebied, waarbij beide kinderen op de rug gedragen werden (baby voor bij de een, de peuter achterop in de rugdrager bij de ander). De stoeltjeslift van Santa Cristina naar Monte Pana is al een attractie op zich. Dan kom je meteen langs PanaRaida, een geweldige korte wandelroute voor kinderen. Wij namen de lift naar Monte Sëura en vandaar loop je eerst een stuk richting Rifugio Emilio Comoci. Je kan daar helemaal naartoe lopen voor een leuke lunch, maar wij sloegen halverwege linksaf waar het vrij brede wandelpad weer bergafwaarts gaat. Je loopt dan in een ruime cirkel terug naar Monte Pana. Onderweg pak je nog wat stops van de leuke PanaRaida kindertrail mee.
6 Santa Cristina – Col Raiser – Santa Cristina (4hr)
We deden deze tocht voor het eerst toen onze jongste nog niet kon lopen en in de draagzak meeging. De oudste liep al wel, maar nog geen grote afstanden dus ging zij mee in de Deuter Kids Comfort (geweldige rugdrager in de leeftijd 2-5 jaar).
Ook weer een leuke, weinig inspannende hike die we vaak met de kinderen deden. Eerst naar het Col Raiser dalstation voor de lift naar Col Raiser. Daar kun je leuk naar één van de berghutten wandelen voor een lunch en wat vermaak voor de kinderen. Dichtbij het Cal Raiser topstation heb je bijvoorbeeld het gezellige Baita Odles, maar ook de Regenburgershütte iets verderop is een fijne plek voor de lunch. Je kunt op meerdere manieren terug naar Santa Cristina. Een route gaat door een open gebied (prachtig uitzicht op Sassolungo) en een andere door bossen waarbij je langs het leuke Lago di Blej komt (piepklein meertje). Op weg naar beneden heb je weer meerdere leuke restaurantjes.
7 Ortisei – Furnes – Ortisei (3hr)
Een leuke hike met kinderen. Je neemt eerst de ondergrondse trein naar het dalstation Seceda. Dan daar de lift naar de eerste stop – Furnes 2. Daar start je de hike naar beneden. Onderweg heb je meerdere leuke restaurants voor een korte stop. Ook heb je er nog een speeltuin en grotere kinderen kunnen hun lol op bij het populaire Treetop Adventure Park Emozion Col de Flam.
8 Ortisei – Alpe di Siusi – Ortisei (4hr)
Redelijk simpele wandeling. Je neemt vanaf Ortisei de lift (gratis met de Gardena Card) naar Alpe di Siusi, het grootste plateau van de Alpen. Hier kun je heerlijk wandelen en omdat het vrij vlak is, kan je er prima met kinderen lopen. Je hebt meerdere leuke berghutten waar je kunt lunchen, allemaal met kleine speeltuintjes voor de kleintjes.
Checklist
- Wandelstokken! Altijd handig in de bergen. Voor de kinderen een kleiner maatje.
- Wandelschoenen. Ik loop al jaren op LOWA Renegade GTX Wide bergschoenen (inmiddels vervangen voor een paar LOWA Camino GTX Wide) en heb daarnaast een paar lage (vooral lichte en sneldrogende) wandelschoenen van het merk Haglofs. De kids hebben ook bergschoenen, simpele van Decathlon.
- Wandelsokken. Toen ik erachter kwam dat 1 paar goede merino-wollen wandelsokken zelfs na 5 dagen opeenvolgend gebruik nog steeds lekker roken was ik om. Goede wandelsokken zijn echt heerlijk. Ik heb warme Bridgedale-sokken en ultralichte X-Socks (Trek Outdoor).
- Pet tegen de zon. Mijn favoriete pet is de Fjällräven Sarek. Hoewel dit geen lichtgewicht en sneldrogende pet is, zit deze gewoon geweldig waardoor deze altijd meegaat. De rest van de familie draagt lichtgewicht en sneldrogende petten van Jack Wolfskin (Supplex Road Trip). Een pet is essentieel in de bergen.
- Softshells. Op te vouwen tot een tennisbal en daarom altijd fijn bij ons te hebben. Ik heb al vele jaren een Haglofs Gram Comp. De kids dragen outdoorkleding van Reima (softshell, fleece en wandelbroek).
- Zonnebrand. In de zomer een must want de zonnesterkte is er enorm.
- Water. Wij delen meestal een 3 liter Deuter waterzak die we in onze Daypack bij ons dragen. Onderweg zijn er altijd weinig plekken waar je de zak kunt vullen. Wel kun je natuurlijk overal stoppen voor een hap en een drankje bij de Rufigio’s.
- EHBO-kitje. Pleisters, blarenpleisters en paracetamol.
- Rugzak. We doen samen met 1 Daypack (Deuter Futura 23) en de kids hebben allebei een klein rugzakje met hun eigen spulletjes (o.a. hun lunch).
- Contant geld. Je kan altijd bovenop de bergen pinnen (met creditcard), maar het is ons wel eens overkomen dat de pinautomaat tijdelijk buiten gebruik was.
Tips
- Hoog in de bergen kan het weer snel omslaan, ook in de zonnige zomermaanden. Neem dus altijd een warm laagje mee en ook een softshell tegen de regen. Zorg ervoor dat je bij onweer altijd direct een schuilplaats opzoekt.
- Een algemene tip in de Dolomieten is om kleding in laagjes te dragen. Neem ook in de zomer altijd een setje warme kleding mee, inclusief een laag thermokleding mocht je dit hebben. Wij waren er een keer begin september en toen begon het op de 4e dag van ons verblijf ineens hard te sneeuwen. Van een zomerse vakantie werd het ineens winterpret en waren we blij dat we ook nog wat warmere kleding bij ons hadden. In juli/augustus hoef je meestal geen rekening te houden met dit type weer.
- Veel aangesloten accommodaties bieden een gratis buskaart. Ter plekke met cash betalen kan ook. Buskaarten koop je ook bij MyTicket, een ticketbureautje waar je ook de Gardena Card haalt.
- Koop een Gardena Card voor 3 of 6 dagen. Wandelfanaten halen het geld er met gemak uit, tenzij je nooit van liften gebruik maakt. Kinderen onder 8 jaar betalen maar €5 voor de pas.
- Als je van het OV gebruik wilt maken moet je voldoende kleingeld bij je hebben. Je betaalt ter plekke bij instappen (denk aan €1/€2 per persoon).
- Leuke tips ter afleiding als je met kleine kinderen wandelt zijn: waterpret in beekjes of meertjes, stenen zoeken, dieren spotten, stenen werpen, stokken zoeken en punten slijpen…..en veel meer 🙂
Vervoer rond Val Gardena
Je kunt elke bus nemen van Selva naar S. Cristina en Ortisei (buslijn 350 of 352) en je kunt het kaartje direct in de bus kopen (contant betalen).
Vanaf Passo Sella kan je buslijn 471 nemen naar Selva/S. Cristina/Ortisei. Tijdens het zomerseizoen rijdt bus nr. 471 rijdt met tussenpozen van 15 minuten tussen Canazei in Val di Fassa en dorpen in Val Gardena.
Kijk op de website van Sued Tirol Mobil voor verbindingen en prijzen. De eindhalte voor deze wandeling is Schutzhaus Sellajoch.
Let erop dat bussen soms aardig vol kunnen zijn. De eerste bus van de dag zit soms zo vol op het traject dat ze niet stoppen en je moet wachten op de eerstvolgende bus met plek. Als de laatste bus vol zit zetten ze soms extra bussen in.
Deel je tips
Heb je leuke tips die je met ons en met de andere lezers wilt delen? Ken je toffe plekjes in Italië die we tijdens onze volgende trip naar het land zeker moeten bezoeken? Deel je tips en andere weetjes door hieronder een reactie achter te laten.Ga je binnenkort zelf op vakantie naar Italië en heb je vragen m.b.t. accommodatie, vervoer, attracties en andere bezienswaardigheden of heb je input nodig met het opstellen van je reisplan? Stel je vragen hieronder of in onze reiscommunity.
Wil je verder makkelijk op de hoogte blijven van onze avonturen? Volg dan onze Facebook pagina.
1 Comment on 8 toffe hikes in Val Gardena