IJsland is het land met de meeste actieve vulkanen ter wereld, het wordt niet voor niets vaak het land van vuur en ijs genoemd. Het land ligt op de breuklijn van de Noordamerikaanse tectonische plaat, en de Euraziatische tectonische plaat. Deze breuklijn is vooral goed zichtbaar in het Thingvellir natuurpark, waar je bij de duikspot Silfra zelfs ’tussen’ deze breuklijn kunt duiken. De platen bij IJsland bewegen al jaren uit elkaar, en elk jaar wordt de kloof zo’n 2cm breder.
Op ontelbaar veel plekken in het land kun je de vulkanische activiteit aanschouwen. Op een reisdag kun je vulkanen, hete bronnen, borrelende modderpoeltjes, rokende geothermale gebieden met fumaroles, lavavelden, kraters, pseudokraters, kratermeren en geisers zien. En dat is nog niet alles. Je hebt er ook gletsjers, watervallen, prachtige rotsformaties, fjorden, meren en diverse andere mooie bezienswaardigheden.
Er zijn 130 vulkanen in IJsland, waarvan er 11 in de afgelopen 200 jaar zijn uitgebarsten (soms meerdere keren). Samen spuwden zij sinds de Middeleeuwen een enorme hoeveelheid lava naar boven; ruim 1/3e deel van alle lava output ter wereld kwam in IJsland naar de oppervlakte. Er zijn zo’n 30 actieve vulkaansystemen in IJsland, en de meest actieve vulkanen zijn: Askja, Eyjafjallajökull, Grímsvötn, Hekla, Katla, Krafla en Surtsey. Hieronder volgt een korte omschrijving van deze vulkanen.
Askja
Askja is een populaire bestemming aangezien je er een van de mooiste ronde kratermeren ter wereld kunt bezichtigen. De vulkaan ligt diep in het binnenland van IJsland en is alleen onder begeleiding van een gids te bezoeken (vanaf Myvatn of Akureyri). De vulkaan is 1516 meter hoog en is in 1961 voor het laatst uitgebarsten.
Eyjafjallajökull
Niemand buiten IJsland kende de vulkaan Eyjafjallajökull voor de uitbarsting in 2010. Deze uitbarsting is de geschiedenis ingegaan als een van de meest verstorende ooit in de moderne tijd; het hele Europese luchtvaartverkeer kwam toen meerdere weken stil te liggen. Dit kwam door de enorme aswolk die vliegverkeer binnen het Europese luchtruim onmogelijk maakte. De vulkaan ligt in het zuidwesten van IJsland. Langs de ringweg nr. 1 heb je een uitkijkpunt en tevens een informatiecentrum (wordt op borden aangegeven).
Boek je accommodatie in IJsland
Populaire reisorganisaties
Grímsvötn
Grímsvötn is de meest actieve vulkaan van IJsland, en is het vaakst van alle vulkanen uitgebarsten. Het vulkanische gebied ligt aan de westzijde onder de enorme Vatnajökull gletsjer binnen het Vatnajökull nationaal park. Omdat Grímsvötn onder een ijskap ligt, is er bij een uitbarsting altijd grote kans op overstromingen. De vulkaan wordt om die reden altijd nauwlettend in de gaten gehouden. Grímsvötn is voor het laatst in 2011 uitgebarsten, met flinke verstoring van de luchtvaart tot gevolg (zo’n 900 vluchten werden geannuleerd).
Hekla
Hekla is een van de meest actieve vulkanen van IJsland. In vroegere tijden werd de vulkaan ook wel de poort naar de hel genoemd. Het is een vulkaan met een enorme hoeveelheid magma. Een uitbarsting is alweer enkele jaren aanstaande. Afgelopen jaren is er diverse keren verhoogde activiteit waargenomen, maar tot een grote uitbarsting leidde het nog niet. Een uitbarsting van Hekla gaat altijd gepaard met een heftige explosie, met vaak verstrekkende gevolgen. Van Hekla wordt gezegd dat hoe langer een uitbarsting uitblijft, des te heftige de uiteindelijke uitbarsting wordt. Vanaf de ringweg 1 kun je Hekla al zien liggen.
Katla
Katla is een van de grootste en gevaarlijkste vulkanen van IJsland. De vulkaan ligt het zuiden van IJsland, iets ten noorden van het dorpje Vik. Katla is een vulkaan met een enorme magmakamer, wat bij een uitbarsting ernstige gevolgen kan hebben. De vulkaan ligt onder de Mýrdalsjökull gletjser, op zo’n 25 kilometer van de Eyjafjallajökull vulkaan en dichtbij de Sólheimajökull gletsjertong. In het verleden volgde een uitbarsting van Katla standaard na een uitbarsting van Eyjafjallajökull. Dit is echter niet gebeurt na de uitbarsting van 2010. Wat Katla vooral erg gevaarlijk maakt is dat een uitbarsting vaak enorme overstromingen tot gevolg heeft (ook wel jökullhlaups genoemd).
Krafla
Krafla is een vulkanisch gebied ten noordoosten van het Myvatn meer (in het noordoosten van IJsland). Vrij recent – tussen 1975 en 1984 – was er veel vulkanische activiteit waarbij veel lava uit de aarde omhoog kwam. Deze periode wordt ook wel de ‘Krafla Fires’ genoemd. Eerder was er ook al zo’n periode, bekend onder de naam ‘Myvatn Fires’ (van 1724 tot 1729). Binnen Krafla heb het prachtige Viti kratermeer gevuld met groen water. Ook heb je er diverse geothermale gebieden, zoals Hverarönd en de Leirhnjukur lavavelden. Krafla is een van de meest toegankelijke vulkanische gebieden van IJsland.
Surtsey
Surtsey is een vulkanisch eiland dat pas in 1963 ontstaan is als gevolg van een vulkanische uitbarsting die op de zeebodem plaatsvond. In 1967 was het eiland met een oppervlakte van 2.6km2 op z’n grootst. Door erosie is het eiland sindsdien gekrompen tot 1.4km2. Surtsey hoor bij de Vestmannaeyjar eilandengroep in het zuiden van IJsland. Het eiland is verboden terrein voor toeristen, maar wordt wel uitgebreid door biologen en vulkanologen onderzocht.
Deel je tips
Heb je leuke tips die je met ons en met de andere lezers wilt delen? Ken je toffe plekjes in IJsland die we tijdens onze volgende trip naar het land zeker moeten bezoeken? Deel je tips en andere weetjes door hieronder een reactie achter te laten.Ga je binnenkort zelf op vakantie naar IJsland en heb je vragen m.b.t. accommodatie, vervoer, attracties en andere bezienswaardigheden of heb je input nodig met het opstellen van je reisplan? Stel je vragen hieronder of in onze reiscommunity.
Wil je verder makkelijk op de hoogte blijven van onze avonturen? Volg dan onze Facebook pagina.
*hoihoi*
wauw