Ticino heeft een flink aantal toffe bezienswaardigheden en Lugano vormt de perfecte uitvalbasis om deze highlights te verkennen. Met het Ticino-ticket kan je kosteloos van de trein en de bus gebruik maken en dit is de ideale manier om een bezoek te brengen aan één van de allermooiste plekjes van Ticino: De schitterende Verzasca vallei. Denk aan kraakhelder bergwater, kleine dorpjes en meerdere prachtige boogbruggen. Ook vind je hier het pittoreske dorp Sonogno, met de Froda waterval en een paar leuke eettentjes.
Slenteren door Sonogno
Wij bezochten de vallei in juni en het was er die doordeweekse dag lekker rustig. We namen eerst een trein vanaf Lugano treinstation en vervolgens stapten we over op een bus die helemaal naar Sonogno ging. Naast een leuke wandeling door het dorpje en een bezoek aan de Froda-waterval was het tevens een prima plek om een hike naar beneden te ondernemen. Je loopt dan langs de Verzasca-rivier naar beneden, waar je onderweg meerdere stroomversnellingen en tevens een aantal eeuwenoude stenen bruggen tegenkomt.
Vanaf Sonogno starten ook diverse wandelroutes waarbij je in de omgeving van het dorp wandelt. Ook kan je er een fiets huren om het dorp en de directe omgeving per fiets te verkennen. We begonnen direct na aankomst met de korte hike naar de waterval. De route die op de bordjes wordt aangegeven is het mooist, maar er is een tweede manier over de verharde weg. Wij kwamen die dag vroeg aan bij het kleine busstation van Sonogno en er was op dat moment nog bijna niemand.
Frodo waterval
De route naar de waterval wordt niet direct in het dorp aangegeven, hiervoor moet je eerst linksaf slaan en vervolgens loop je via Grotto Redorta naar de brug over de rivier. Hier zie je wel bordjes richting de waterval. Als je deze bordjes volgt loop via het wandelpad in zo’n 25 minuten naar de waterval. Het laatste stukje is vrij steil dus als je slecht ter been bent, kan je beter via de vlakke weg naar Grotto Efra lopen. 10 minuten verderop is de waterval en je kan er makkelijk via een houten brug de rivier oversteken.
We hadden de waterval helemaal voor onszelf. Je hebt aan de bovenkant een houten bank en een ligstoel waar je fijn kunt relaxen. Via de voet van de waterval loop je over het pad richting de brug die weer naar de weg leidt. Op zo’n 5 minuten lopen heb je Grotto Efra, een populair restaurant met heerlijk eten en mooi uitzicht over de vallei. Van hieruit loop je in 15 minuten terug naar het dorpje.
Schitterende boogbruggen
We besloten na het bezoek aan Sonogno weer de bus te pakken en bij bushalte Brione Piee uit te stappen, voor een hike van zo’n 8 kilometer. Direct tegenover de bushalte heb je vanaf de parking een geweldig uitzicht over de rivier. Als je hier de houten brug oversteekt, zie je de bordjes met de verschillende wandelingen (en hoeveel km lang deze zijn). De BoBosco Trail volgt de rivier naar het dal. Deze hike is vooral bedekt en in de schaduw, met zo nu en dan wat open stukken.
Onderweg kom je dan langs leuke plekjes aan het water, de prachtige brug Ponte Verzasca, de Cascata di Aquino (toffe waterval waar je via allemaal houten paden overheen loopt), meerdere prachtige uitkijkpunten en op enig moment bij het hoogtepunt van de hike, de schitterende dubbele boogbrug Ponte dei Salti bij het dorpje Lavertezzo. Hier kan je makkelijk een uurtje pauzeren en zelfs wat zwemmen. De stenen boogbrug is uniek in zijn soort en daardoor zeer Instagrammable. Durfals (vaak locals) springen zelfs van de Ponte dei Salti het water in. Let er wel op dat er vaak een flinke stroming is.
Het hele stuk loop je in zo’n 3 uur inclusief stops en is prima geschikt voor kinderen. Onderweg heb je meerdere plekken om te relaxen en je kan altijd langs de hoofdweg wat eten of drinken bij één van de vele restaurantjes.
Corippo
Loop je door richting het meer van Vogorno dan kom je eerst nog langs het eeuwenoude stenen dorp Corippo, dat prachtig tegen een bergwand aangebouwd is. Je komt er alleen lopend door vanaf bushalte Bivio di Corippo de rivier over te steken en er naartoe te lopen. Vervolgens komt de rivier wat dieper tussen de rotsen te liggen, wat ook weer prachtig is. Vanaf Vogorno wordt de rivier steeds breder en daar besloten we nog wat te drinken en vervolgens de bus terug naar Tenero te pakken.
Ruime keuze aan accommodaties
Je hebt langs de lange weg die door de vallei gaat tientallen leuke hotels en kleinschalige B&B’s. Als je echt optimaal wilt genieten van alles dat de vallei te bieden heeft is een overnachting een aanrader. Je kan dan namelijk ook ruim voor en na de grote drukte genieten van de prachtige bezienswaardigheden.
Hoe kom je er?
Lugano is een prima uitvalbasis, net als Locarno. Als je vanuit Nederland met eigen vervoer naar de Ticino-regio rijdt, dan moet je vooraf een vignet voor Zwitserland kopen.
Reis je met de trein vanaf Lugano dan stap je uit bij treinstation Tenero (25min reistijd, trein RE80). Vervolgens stap je direct voor het treinstation over op bus 321 die helemaal naar Sonogno gaat. Elk uur vertrekt er een bus (bv om 8.13, 9.13, 10.13, 11.33). Het is een drukke weekendbestemming, dus is de bus in de ochtend vaak helemaal vol. Wij kwamen er op een woensdag en ook toen zat de bus van 9.13 helemaal vol. De aankomst wordt trouwens netjes op een digitaal informatiebord bij de bushalte weergegeven.
Uitstappen kan o.a. bij Ponte dei Salti of bij Ponte Verzasca (bushalte Brione) waarbij je dan in 1 uur naar Ponte dei Salti kunt hiken. Ook kan je in Sonogno starten en vervolgens een lange hike langs de rivier ondernemen.
Met het Ticino-ticket is alle OV in de regio gratis. Het ticket krijg je als je in één van de hotels in Ticino overnacht.
Tips
- Na een bezoek aan de vallei kan je terug naar Lugano als je daar verblijft. Ook kan je in de bus blijven zitten met als eindpunt het pittoreske stadje Locarno. Als je de dag vroeg start, heb je de hele middag in het stadje. Locarno ligt aan Lago Maggiore en er hangt een heerlijk vakantiesfeertje.
- Wij startten de hike bij Brione Piee, maar je kan ook direct vanaf Sonogno wandelen. Het is maar net hoeveel kilometer je die dag wilt lopen. Wij kozen de kortere versie omdat we de dag ervoor en erna al een bergtocht deden.
- Op 5 minuten lopen vanaf Tenero treinstation heb je een Migros (supermarkt). Hier hebben ze verse broodjes, drinken en andere snacks die je die dag eventueel kunt gebruiken. Loopt iets voorbij de bushalte de trap op en vervolgens loop je vrij gemakkelijk naar de supermarkt (gebruik Google Maps).
- Bij het Tenero treinstation heb je een ‘Snackbar’….een klein restaurantje met simpele gerechten, drinken in een koelkast, ijsjes en een hele goeie koffiemachine.
- Op Tenero treinstation heb je een publieke WC waar je voor 1CHF gebruik van kunt maken.
- Neem zwemkleding en een handdoek mee als je er tussen juni en september naartoe gaat, ook als je op voorhand niet van plan bent er te gaan zwemmen. Als je er namelijk eenmaal bent wil je natuurlijk net als alle andere bezoekers lekker zwemmen in het (ijskoude) water.
- Ga bij voorkeur met het OV, vooral in het hoogseizoen. Je ontloopt de files er naartoe en daarbij heb je niet te maken met zaken als (betaald) parkeren.
- Vergeet niet voldoende zonnebrand mee te nemen.
- In de winter is het er ijskoud met soms zelfs sneeuw. Kleed je goed warm als je de vallei in de wintermaanden bezoekt.
- Zwitserland heeft een mild beleid t.a.v. drones. Je mag vrijwel overal vliegen en met mini drones van minder dan 250gr kan je overal terecht. Omdat je er overal mag vliegen, heb je ook niet te maken met mensen die het vervelend vinden (maar je mag niet boven grote groepen mensen vliegen).
- Er zijn zat eettentjes en andere plekken waar je een hap kunt eten of een snack kunt kopen. Bij Ponte dei Salti heb je bijvoorbeeld het gezellige Osteria Vittoria.
- Combineer een bezoek met een korte stop bij de bekende dam waar de James Bond film GoldenEye ooit is opgenomen (waarbij 007 van de dam springt). Als je met de bus bent, stap dan uit bij halte Diga Verzasca. Thrill-seekers kunnen er ook een bungeejump doen.
- Als je de plek met kinderen bezoekt, overweeg dan waterschoenen mee te nemen. Ook moet je met jongere kinderen rekening houden met de stroming, die op sommige plekken best heftig is. Blijf daarom bij voorkeur op de plekken waar iedereen zwemt.
- In het hoogseizoen kan parkeren een beproeving zijn. Als je dit wilt voorkomen, dien je er zo vroeg mogelijk naartoe te gaan. Als er geen plek meer is kan je het beste bij de ingang van de parking wachten tot iemand vertrekt ipv rondjes rijden. Parkeer bij voorkeur niet direct bij Ponte Di Salti, maar bv bij één van de verderop gelegen parkings. Loop dan leuk via het wandelpad naar de attractie en pak op het eind de bus terug naar je auto (bus is gratis met Ticino-ticket, anders 1,30CHF).
- Pinnen is niet mogelijk in de omgeving, dus neem voldoende contant geld mee.
- Liefhebbers van de duiksport kunnen er terecht om in het kraakhelder blauwe water te duiken. Er zijn 3 aangewezen duikspots en volgens kenners is het echt een unieke plek om te duiken (en één van de mooiste duikspots van Europa). Dit is een duiksite voor gevorderden en je duikt er met een drysuit, want het water is het hele jaar door zo’n 10/15 graden. Tanks kan je bijvullen bij Pensione Posse.
- Kamperen in de directe omgeving kan bij één van de vele luxe campings direct aan Lago Maggiore. Zo is Campofelice een populaire camping net als camping Miralago. Ook campings Tamaro Resort en camping Lido Mappo zijn twee aanraders.
Deel je tips
Heb je leuke tips die je met ons en met de andere lezers wilt delen? Ken je toffe plekjes in Zwitserland die we tijdens onze volgende trip naar het land zeker moeten bezoeken? Deel je tips en andere weetjes door hieronder een reactie achter te laten.Ga je binnenkort zelf op vakantie naar Zwitserland en heb je vragen m.b.t. accommodatie, vervoer, attracties en andere bezienswaardigheden of heb je input nodig met het opstellen van je reisplan? Stel je vragen hieronder of in onze reiscommunity.
Wil je verder makkelijk op de hoogte blijven van onze avonturen? Volg dan onze Facebook pagina.